Νεροκότσυφας, European Dipper (Cinclus cinclus) Νεροκότσυφας

Ο Νεροκότσυφας είναι ο μοναδικός εκπρόσωπος της οικογένειας Κινκλίδες (Cinclidae) στην Ευρώπη. Το μήκος του Νεροκότσυφα είναι περίπου 18 εκατοστά. Το κεφάλι και το πάνω μέρος του λαιμού είναι καφέ το υπόλοιπο πάνω μέρος του σώματος είναι σκούρο γκρίζο. Στήθος και λαιμός είναι συνήθως άσπρος, μερικές φορές ελαφρώς κρέμ. Κάτω απο το στήθος στο σημείο που αρχίζει η κοιλιά έχει συνήθως μια καφέ κοκκινωπή λωρίδα, η κοιλιά τα πόδια και το κάτω μέρος των φτερών της ουράς είναι σκούρο γκριζοκαφέ. Το ράμφος και τα πόδια μαύρα. Η ίριδα είναι σκούρα καφέ. Τα δύο φύλα δεν διαφέρουν σε εμφάνιση, τα αρσενικά είναι κατά μέσο όρο ελαφρώς βαρύτερα και έχουν ελαφρώς μεγαλύτερα φτερά. Τα νεαρά πουλιά έχουν σκούρο γκρι χρωματισμό με λευκά στίγματα στο κάτω μέρος. Τα πόδια τους είναι ανοιχτό γκρί με μια ροζ απόχρωση. Περίπου από τον πρώτο Οκτώβριο του έτους γέννησης έρχετε η πτερόρροια και ο χρωματισμός των ενήλικων.

Please install Adobe Flash Player


Οικογένεια: Κινκλίδες (Cinclidae)

Νεροκότσυφας, European Dipper (Cinclus cinclus) 13 υποείδη




Διανομή και ενδιαίτημα: Ο βιότοπός του είναι ορμητικά ρέματα και ποτάμια με πεντακάθαρα νερά. Το προτιμώμενο ενδιαίτημα είναι ρυάκια και ποτάμια στα οποία συναντούνται κυρίως οι πέστροφες, αλλά όχι αποκλειστικά, συνήθως σε ύδατα πάνω από δύο μέτρα πλάτος και να έχουν ελάχιστο ρυθμό κένωσης περίπου ένα κυβικό μέτρο ανά δευτερόλεπτο, σε ένα ρυθμό ροής των 12 έως 20 εκατοστά ανά δευτερόλεπτο. Το νερό πρέπει να έχει βραχώδη ή χαλικώδη έδαφος και τουλάχιστον εν μέρει θαμνώδη βλάστηση στην κοίτη καθώς και η ομοιόμορφη ροή του νερού και χωρίς πάγο το χειμώνα. Ρέματα και ποτάμια με μικρούς καταρράκτες, βράχια ή μεγάλες πέτρες είναι το ιδανικό ενδιαίτημα για τον Νεροκότσυφα.
Σε αργής ροής ρέματα, σε λίμνες ή κανάλια εμφανίζεται σπάνια πιο συχνά το χειμώνα ή για αναπαραγωγή.
Η πυκνότητα του πληθυσμού εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα τροφής του ενδιαιτήματος. Συνήθως ποικίλει από μερικές εκατοντάδες μέτρα μέχρι μερικά χιλιόμετρα ανά ζεύγος αναπαραγωγής. Ένα ζευγάρι χρειάζεται περίπου 0,4 εκτάρια ρηχά νερά, σε πλούσιες σε τροφή περιοχές η απόσταση ανά ζευγάρι αναπαραγωγής είναι περίπου ανά χιλιόμετρο και η ελάχιστη απόσταση μεταξύ των φωλιών τα 100 μέτρα.
Συναντάται από το επίπεδο της θάλλασας έως και πάνω από τα 4000 μέτρα υψόμετρο ιδιαίτερα τα υποείδη Cinclus cinclus cashmeriensis, Cinclus cinclus Przewalski, καθώς και το υποείδος της κεντρικής Ευρώπης Cinclus cinclus aquaticus παρατηρήθηκε στην Ελβετία κατά την εποχή της αναπαραγωγής σε πάνω από 2500 μέτρα υψόμετρο.
Στην κεντρική Ασία επικαλύπτει ορισμένες περιοχές που αναπαράγεται και το είδος (Cinclus pallasii). Ο Νεροκότσυφας όμως προτιμά ορμητικά ρέματα και ποτάμια, ενώ το είδος (Cinclus pallasii) συνήθως πιο αργής ροής ποτάμια και ρέματα.
Το είδος εμφανίζεται στην Μεγάλη Βρετανία, την ανατολική και την κεντρική Γαλλία, σε τμήματα της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, του Μαρόκου και της Αλγερίας, στο μεγαλύτερο μέρος της κεντρικής Ευρώπης και της Σκανδιναβίας, στην Ιταλία, ανατολικά των Ουραλίων πριν από την Baikal περιοχή. Στα Βαλκάνια στις ορεινές περιοχές της Ρουμανίας έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα στην Ευρώπη. Στα νοτιοανατολικά η παρευξείνια περιοχή της Τουρκίας, ο Ταύρος, η περιοχή του Καυκάσου. Ανατολικότερα συναντάται στα βουνά του Αφγανιστάν και του Πακιστάν μέχρι και το Αλτάι της Μογγολίας. Στη νοτιοανατολική Ασία συναντάται στα υψίπεδα του Παμίρ, του Hindu Kush και στα Ιμαλάια.
Οι περισσότεροι πληθυσμοί του Νεροκότσυφα είναι ενδημικά πουλιά που αντέχουν ακόμη και σε σκληρούς χειμώνες στις περιοχές αναπαραγωγής τους, μεταναστεύουν νοτιότερα μόνο όταν παγώσουν τα ύδατα στα ενδιαίτηματά τους.

Διατροφή: Τρέφονται με διάφορα έντομα, σκουλήκια, προνύμφες, μαλάκια, μερικές φορές με μικρά ψάρια ή γόνο ψαριών, και γυρίνους. Επίσης από τη χερσαία πανίδα προτιμούν σκαθάρια, μυρμήγκια, αράχνες και άλλα αρθρόποδα.
Είναι από τα λίγα ωδικά πτηνά που κάνει καταδύσεις στο νερό για να βρεί την τροφή του. Οι μέσοι χρόνοι κατάδυσης είναι μεταξύ 5-10 δευτερόλεπτα, σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι και 30 δευτερόλεπτα.

Αναπαραγωγή: Στην κεντρική Ευρώπη η περίοδος αναπαραγωγής αρχίζει στα μέσα Φεβρουαρίου και λήγει στα μέσα Ιουνίου. Σε υψηλότερα υψόμετρα και στις βορειότερες περιοχές η αναπαραγωγή αρχίζει τον Απρίλιο ή τον Μάιο.Στην νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ασία δεν υπάρχουν επίσημα διαθέσιμα στοιχεία.

Υπάρχουν 13 υποείδη:
Περιγράφονται πάνω από 20 υποείδη εκ των οποίων μόνο τα 13 είναι επίσημα αναγνωρισμένα.
Υπάρχουν δύο διαφορετικές υποομάδες: το cinclus στην Ευρώπη, τη βόρεια Αφρική και τη δυτική Ασία, και η ομάδα leucogaster στην κεντρική και την ανατολική Ασία, στην περιοχή των Ιμαλαΐων και στη δυτική Κίνα.

C. c. cinclus: Το υποείδος συναντάται στη Σκανδιναβία, στις χώρες της Βαλτικής και της βορειοδυτικής Ρωσίας. Συνήθως δεν υπάρχει το κοκκινωπό χρώμα κάτω από το στήθος. Οι Νεροκότσυφες της Ισπανίας της Κορσικής και της Σαρδηνίας περιγράφονται ως ξεχωριστό υποείδος (C. c. Pyrenaicus ή C. c. Sapsworthi) από κάποιους ορνιθολόγους, αλλά συνήθως κατατάσονται στο υποείδος της κεντρικής Ευρώπης υποείδος C. c. aquaticus.
C. c. gularis: Ο βρετανικός Νεροκότσυφας που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της Σκωτίας και αναπαράγεται στην Ουαλία και τη δυτική Αγγλία. Εχει ανοιχτότερο χρώμα στο πάνω μέρος, το λευκό σημείο στο στήθος είναι μικρότερο από C. c. aquaticus, η λωρίδα κάτω από το στήθος είναι καστανοκαφέ, η κοιλιά και οι πλευρές είναι γκρι.
C. c. Hibernicus: Ο ιρλανδικός Νεροκότσυφας είναι διαδεδομένος στην Ιρλανδία, τη δυτική Σκωτία και στις Εβρίδες. Μοιάζουν πολύ με το υποείδος C. c. gularis, αλλά η κοιλιά και οι πλευρές είναι πιο σκούρες.
C. c. aquaticus: Το υποείδος συναντάται στην ανατολική Ισπανία, την ανατολική Γαλλία, το Βέλγιο και σε όλη την κεντρική Ευρώπη προς ανατολάς μέχρι την Πολωνία και νότια μέχρι τη Σικελία και την Ελλάδα. Τα υποείδη C. c. aquaticus, C. c. rufipectoralis και C. c. orientalis έχουν ελάχιστες διαφορές.
C. c. minor: Συναντάται τις ορεινές περιοχές της βόρειας Αφρικής. Είναι (ανεξάρτητα από το επιστημονικό όνομά του) είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από τα υπόλοιπα υποείδη, έχει παρόμοιο χρωματισμό αλλά μεγαλύτερο ράμφος από το παραπάνω υποείδος C. c. aquaticus.
C. c. caucasicus: Συναντάται στην ανατολική Τουρκία, στις χώρες της περιοχής του Καυκάσου και ανατολικά ώς το βόρειο Ιράν, είναι πιο σκουρόχρωμο. Η κοιλιά του είναι σχεδόν μαύρος και με το κοκκινοκαφέ χρώμα στο στήθος.
Παρόμοιο υποείδος υπήρχε στην Κύπρο C. c. olympicus, αλλά από το 1958 δεν υπάρχει άλλη αναφορά.
C. c. persicus: Συναντάται μόνο σε μια μικρή περιοχή στο νότιο Zagros. Πολύ παρόμοια με C. c. caucasicus αλλά μεγαλύτερο σε μέγεθος και ανοιχτότερα χρώματα.
C. c. rufiventris: Μικρό υποείδος που συναντάται στα βουνά του Λιβάνου. Είναι ελαφρώς σκουρότερο από C. c. persicus.
C. c. uralensis: Υποείδος που αναπαράγεται σε ποτάμια και ρέματα της οροσειράς των Ουραλίων. Το πάνω μέρος ανοιχτότερο και καφετί. Μία καφέ λωρίδα στο στήθος βοηθάει στην αναγνώριση αυτού του υποείδους.
C. c. leucogaster: Το πιο ευρέως διαδεδομένο υποείδος. Επεκτείνεται απο το βόρειο Αφγανιστάν και βορειοανατολικά μέχρι την περιοχή της λίμνης Βαικάλης.

C. c. cashmeriensis: Συναντάται κυρίως στα δυτικά Ιμαλάια και στις γύρω οροσειρές. Μοιάζουν πολύ με το υποείδος C. c. caucasicus.


C. c. Przewalski: Συναντάται ανατολικά της περιοχής C. c. cashmeriensis στο νοτιοανατολικό Θιβέτ, το Μπουτάν και τη δυτική Κίνα.

Νεότερη Παλαιότερη