Βουφάγος (Buphagus) Βουφάγος

Μοναδικό γένος στρουθιόμορφων πτηνών της οικογένειας των Βουφαγιδών (Buphagidae). Το φυσικό περιβάλλον τους, είναι οι σαβάνες της κεντρικής και ανατολικής Αφρικής νότια της Σαχάρας. Συνυπάρχουν σε αρμονική συμβίωση με μεγάλα οικόσιτα ή άγρια ​​θηλαστικά μεσαίου και μεγάλου μεγέθους. Οι Βουφάγοι είναι αγελαία πουλιά που προσκολλώνται στο σώμα των ζώων αυτών και τρέφονται ανενόχλητοι με τα έντομα και τις προνύμφες που βρίσκονται ανάμεσα στο τρίχωμα και στο δέρμα τους· απαλλάσσουν έτσι τα ζώα από διάφορα ενοχλητικά εξωπαράσιτα, επίσης προειδοποιούν τα ζώα ξενιστές όταν προσεγγίζουν διάφορα αρπακτικά.

Buphagus africanus





Buphagus erythrorhynchus





Είναι μικρά πουλιά συνολικού μήκους περίπου 20 εκατοστά. Το γένος περιλαμβάνει δύο είδη, τον ❶ Αφρικάνικο Βουφάγο (Buphagus africanus), με κίτρινο ράμφος, και τον ❷ Ερυθρόρυγχο Βουφάγο (Buphagus erythrorhynchus), με κόκκινο ράμφος· και τα δύο αυτά είδη έχουν καστανόμαυρο φτέρωμα, κιτρινόλευκο στην κοιλιά, μακριά ουρά και κοντό πεπλατυσμένο ράμφος.
Η φωλιά φτιάχνεται σε τρύπες συχνά σε τοίχους και είναι επενδεδυμένες με τρίχες των ζώων ξενιστών. Γεννούν δύο ή τρία αυγά.
Παρόμοια συμπεριφορά με τους Βουφάγους έχουν και άλλα στρουθιόμορφα πτηνά, όπως ο Μόλοθρος (Molothrus) και ο Τανγκάβιος (Molothrus aeneus ή Tangavius aeneus), της οικογένειας των Ικτεριδών, τα οποία ζουν κυρίως στην Αμερική.
Παλαιότερα κατατασόταν ως υποοικογένεια Buphaginae στην οικογένεια των Στουρνιδών (Sturnidae).

❶ Αφρικάνικος Βουφάγος (Buphagus africanus)

Το μήκος σώματος του Αφρικάνικου Βουφάγου κυμαίνεται από 19 έως 22 εκατοστά και ζυγίζει από 55 έως 70 γραμμάρια. Το δυνατό ράμφος είναι κίτρινο με κόκκινη άκρη. Τα μάτια είναι κόκκινα και ξεχωρίζουν εμφανώς από το σκουρόχρωμο κεφάλι. Ραχιαία έχει σκούρο γκριζοκαφέ φτέρωμα και η ουρά του ανοιχτό μπεζ. Το άνω μέρος του θώρακα είναι ανοιχτό γκριζοκαφέ και η κοιλιά κιτρινόλευκη.
Συναντάται στην υποσαχάρια Αφρική δυτικά από τη Σενεγάλη και φτάνει ανατολικά ώς το Σουδάν. Στο ανατολικότερο όριο εξάπλωσης συναντάται με τον Ερυθρόρυγχο Βουφάγο (Buphagus erythrorhynchus) αλλά είναι σχετικά σπάνιο σε αυτό το σημείο.

Please install Adobe Flash Player


Τρέφεται κυρίως με έντομα, ακάρεα και άλλα εξωτερικά παράσιτα των μεγάλων θηλαστικών. Τρέφεται επίσης με το αίμα και τους ιστούς από τις πληγές των ξενιστών. Η συμβίωση και αληλεξάρτηση με τα ζώα-ξενιστές είναι πολύ μεγάλη. Κατά τη διάρκεια της ημέρας το βλέπουμε συχνά στην ράχη ή στον αυχένα αγελάδων, βουβαλιών, καμηλοπαρδάλεων, αντιλόπεων, ζεβρών και άλλων θηλαστικών. Συχνά περνούν τη νύχτα στις ράχες μεγάλων θηλαστικών. Η φωλιά χτίζεται σε κοιλότητες επενδεδυμένες με τρίχες θηλαστικών και γεννάει από δύο έως τρία αυγά. Εκτός από την εποχή της αναπαραγωγής σχηματίζουν μικρά σμήνη.

❷ Ερυθρόρυγχος Βουφάγος (Buphagus erythrorhynchus)

Το μήκος σώματος του Ερυθρόρυγχου Βουφάγου κυμαίνεται από 18 έως 20 εκατοστά. Χαρακτηριστικό το κόκκινο ράμφος του απ΄όπου προέρχετε και η επιστημονική του ονομασία. Ραχιαία και το πάνω μέρος της ουράς είναι γκριζοκάστανα. Το μάτι είναι κόκκινο με έντονο κίτρινο δαχτύλιο. Τα πόδια είναι μαύρα με ισχυρά νύχια.

Το είδος είναι εγγενές στις σαβάνες της ανατολικής Αφρικής από την Ερυθραία έως τη Νότια Αφρική. Ζουν σε μικρές ομάδες μέχρι 20 πουλιά.
Δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας πρός αναζήτηση τροφής στη σαβάνα. Τρέφονται με τσιμπούρια, ψύλλους και άλλα παράσιτα του δέρματος μεσαίων και μεγάλων θηλαστικών (π.χ. αντιλόπεων, ιπποπόταμων και βοοειδών). Τα δυνατά και γαμψά νύχια τους, προσφέρουν ασφαλές κράτημα στο δέρμα των ζώων που τους φιλοξενούν. Συνήθως το σούρουπο επιστρέφουν πίσω στις φωλιές τους.
Η φωλιά χτίζεται συνήθως σε κοιλότητες δέντρων και είναι επενδεδυμένες με χόρτα και τρίχες ζώων. Γεννάει από ένα έως έξι αυγά, τα οποία επωάζονται περίπου έως 18 ημέρες.

Νεότερη Παλαιότερη