Σκεπαρνάς (Tachymarptis Melba, συνώνυμο Apus melba) Σκεπαρνάς

Ο Σκεπαρνάς κατατάσεται στην οικογένεια Αποδίδαι (Apodidae). Ο Σκεπαρνάς είναι δυνατό πουλί με σκούρα δρεπανωτά φτερά και κοντή σκουρόχρωμη και ψαλιδωτή ουρά. Έχει λευκή κοιλιά και σκούρο καφέ στήθος, το πάνω μέρος είναι ανοιχτό μπεζ ή γκριζοκαφέ. Τα μάγουλα και το σαγώνι του είναι επίσης λευκά. Το ράμφος είναι μαύρο και η ίριδα καφέ μαύρη. Έχει μέγεθος 20-23 εκατοστά και το άνοιγμα των φτερών του είναι περίπου 51-58 εκατοστά. Είναι ογκώδες πουλί, ζυγίζει 75 έως 125 γραμμάρια, το αρσενικό είναι κατά μέσο όρο περίπου 2% μεγαλύτερο από το θηλυκό. Με μεγάλη διαφορά το μεγαλύτερο είδος του γένους Άπους (Apus) στη δυτική Παλαιαρκτική.

Οικογένεια: Αποδίδαι (Apodidae) | Γένος: Άπους (Apus)?
Ο Σκεπαρνάς, όπως και τα υπόλοιπα είδη του γένους Άπους (Apus), είναι εανέριο πουλί πετώντας τον περισσότερο χρόνο της ζωής του. Αυτού του είδους τα πουλιά κοιμούνται καθώς πετούν και ακόμα ζευγαρώνουν κατά την πτήση, κατεβαίνοντας στο έδαφος μόνο για να φτιάξουν φωλιά και να μεγαλώσουν τα μικρά τους. Δεν μπορούν να κουρνιάσουν γιατί έχουν πολύ κοντά πόδια που χρησιμοποιούν μόνο για την προσκόλληση σε κάθετες επιφάνειες. Η επιστημονική ονομασία του προέρχεται από την αρχαία ελληνική άπους, που σημαίνει χωρίς πόδια.
Οι Σκεπαρνάδες είναι κοινωνικά, μονογαμικά πουλιά και φτιάχνουν αναπαραγωγικές “κοινότητες” με λίγα έως και εκατοντάδες ζεύγη. Μπορούν επίσης να φτιάξουν ανάμικτα σμήνη με πάνω από 500 πουλιά με Σταχτάρες (Apus apus) και Στακτοπετροχελίδονα (Apus pallidus). Κατά την αναπαραγωγική περίοδο, συλλέγουν τροφή πετώντας σε μεγάλες εκτάσεις, αρκετά μακριά από τις φωλιές τους. Συλλαμβάνουν την τροφή τους στον αέρα πετώντας με ανοιχτό το στόμα. Κατά την πτήση, τα φτερά τους είναι αλύγιστα και οι κινήσεις τους είναι πιο βαθιές και πιο αργές σε σχέση με τη Σταχτάρα (Apus apus).

Διανομή και ενδιαίτημα: Οι Σκεπαρνάδες ζουν στην Ιβηρική χερσόνησο, στη νότια και αλπική Ευρώπη, στη Μεσόγειο, την Αφρική και σε τμήματα της Μέσης Ανατολής, της Μικράς Ασίας, της Ινδίας, της Σρι Λάνκα. Οι βορειότερες περιοχές αναπαραγωγής στην κεντρική Ευρώπη ήταν το 1999 στη Βασιλεία (Ελβετία), Waldshut και Mulhouse (Γαλλία) και Baden-Württemberg στο Φράιμπουργκ και Emmendingen.
Ο Σκεπαρνάς ζει σε διάφορες περιοχές κυρίως βραχώδη μέρη, σε απόκρημνα βράχια και βραχονησίδες, σε βαθιές χαράδρες, σε σπηλιές, σε δάση, μέχρι και μέσα σε πόλεις όπου φτιάχνουν τις φωλιές κυρίως στο εσωτερικό εγκαταλειμένων κτιρίων, σπανιότερα σε εξωτερικούς χώρους.
Οι Σκεπαρνάδες φτάνουν στις αναπαραγωγικές περιοχές τους τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο πετούν νότια στις χειμερινές περιοχές τους στην Αφρική.

Αναπαραγωγή: Ο αρσενικός και ο θηλυκός Σκεπαρνάς φτιάχνουν ρηχές φωλιές από κλαδάκια και γρασίδι ενωμένα με σάλιο, πάνω σε κτίρια ή βράχους. Η αναπαραγωγική περίοδος είναι από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο, κατά τη διάρκεια της οποίας γεννούν μια φορά ως επί το πλείστον από 1 έως 3 άσπρα αυγά σπανίως 4. Το αρσενικό και το θηλυκό εκκολάπτουν τα αυγά για 20 μέρες, και οι δύο γονείς ανατρέφουν τα μικρά μέχρι να είναι έτοιμα να πετάξουν όταν είναι πια 50-70 ημερών. Τα μικρά μπορούν να αναπαραχθούν από την ηλικία των 2-3 χρονών.

Διατροφή: Η διατροφή του Σκεπαρνά αποτελείται κυρίως από διάφορα έντομα όπως υμενόπτερα, ακρίδες, πεταλούδες και αρθρόποδα που συλλαμβάνονται κατά την πτήση. Κυνηγούν σε υγρότοπους όπως ποτάμια και βάλτους και σε εποχιακά πλημμυρισμένα λιβάδια.

Διάφορα:
Εχθροί τους είναι τα διάφορα αρπακτικά πουλιά, κυρίως το Ξεφτέρι (Falco subbuteo) που τα συλλαμβάνει στον αέρα.
Ο παγκόσμιος πληθυσμός τους υπολογίζεται από ένα μέχρι τέσσερα εκατομμύρια πουλιά. Ο ευρωπαικός αναπαραγωγικός πληθυσμός εκτιμάται πάνω από 140.000 ζεύγη, περίπου ο μισός από τον παγκόσμιο αναπαραγωγικό πληθυσμό τους. Ο μεγαλύτερος πληθυσμός τους στην Ευρώπη βρίσκεται στην Τουρκία. Στην Ελλάδα υπολογίζονται περίπου 1000 με 5000 ζεύγη, που ζουν και αναπαράγωνται στην ενδοχώρα και στα περισσότερα μεγάλα νησιά.



أحدث أقدم