Μουστακοποταµίδα

Μουστακοποταµίδα ή Ψαθοποταμίδα (Acrocephalus melanopogon)

Η Μουστακοποταµίδα είναι ένα ωδικό μικρό εντομοφάγο πτηνό με σχεδόν 13 εκατοστά μήκος, παρόμοιο με τη Βουρλοποταμίδα. Σημαντική διαφορά η πιο μαύρη κορυφή του κεφαλιού, η ανοιχτότερου χρώματος λωρίδα πάνω από τα μάτια, οι πλευρές του κεφαλιού σκούρο καφέ και ο λαιμός πιο ανοιχτότερος. Το πάνω μέρος έχει περισότερο έντονο καφέ χρώμα από τη Βουρλοποταμίδα.
Σημαντικό χαρακτηριστικό η μονίμως ανασηκωμένη και σχετικά κοντή ουρά. Υπάρχουν τρία υποείδη.

Κατηγορία: Συλβιίδες (Sylviidae)➜ ✔Ακροκέφαλοι (Acrocephalus)

Γένος (Acrocephalus)
Τσιχλοποταμίδα
Βουρλοποταμίδα
Μουστακοποταµίδα
Στριτσίδες (Hippolais)
Λιοστριτσίδα
Ωχροστριτσίδα
Κιτρινοστριτσίδα
Ορφεοστριτσίδα
Σταχτοστριτσίδα
Θαμνοστριτσίδα

Αναπαραγωγή: Αναπαράγεται στη βορειοδυτική Αφρική, στη νότια και ανατολική Ισπανία, τη νότια Γαλλία και την Κορσική, την Ιταλία συμπεριλαμβανομένης της Σικελίας, στην Κροατία και τη βόρεια νοτιοανατολική Ευρώπη. Στην κεντρική Ευρώπη αναπαράγεται κυρίως στην Αυστρία και το χειμώνα μεναστεύουν κυρίως στην Ελλάδα. Επίσης επεκτείνεται ανατολικότερα μέχρι τα μέσα της Ασίας.
Προτιμά βάλτους με καλαμιώνες. Φωλιάζει σε χαμηλούς θάμνους ή σε καλάμια πάνω απο την επιφάνεια του νερού.
Τροφή: Τρέφεται με έντομα και ασπόνδυλα που βρίσκει μέσα στους καλαμώνες.

Στην Ελλάδα η ψαθοποταμίδα είναι σπάνιο και τοπικό επιδημητικό είδος, αλλά αρκετά κοινό και διαδεδομένο το χειμώνα. Φωλιάζει τοπικά, σε λίγους μόνον υγρότοπους της βόρειας Ελλάδας, κυρίως στην Αν. Μακεδονία και τη Θράκη. Είναι το μόνο είδος του γένους Acrocephalus που διαχειμάζει στην Ελλάδα, με πολύ ευρεία κατανομή σε όλη σχεδόν την ηπειρωτική χώρα και σε πολλά νησιά. Ο συνολικός ελληνικός πληθυσμός του είδους είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκτιμηθεί, αλλά υπολογίζεται σε 50-200 ζευγ. (Handrinos & Akriotis 1997, BirdLife International 2004). Υπάρχει μια επανεύρεση στην Ελλάδα ενός ατόμου δακτυλιωμένου στην τέως Γιουγκοσλαβία (Ακριώτης & Χανδρινός 2004). Ποσοστό του πληθυσμού του είδους που βρίσκεται στην Ελλάδα: <1% του ευρωπαϊκού. Οικολογία: Ελάχιστα μελετημένο στην Ελλάδα είδος. Απαντάται σε υγρότοπους με πυκνή βλάστηση (καλαμιώνες, ιτιές, θάμνους), όπου και αναπαράγεται. Προτιμά ιδιαίτερα τους πυκνούς καλαμιώνες, πάντα όμως πάνω από το νερό, αν και το χειμώνα συχνάζει και σε πιο ανοιχτά ενδιαιτήματα (αρδευτικά κανάλια, ακτές κ.ά.). Πρόκειται γενικά για δειλό και κρυπτικό είδος, που δύσκολα παρατηρείται αλλά εντοπίζεται
εύκολα από τη χαρακτηριστική φωνή του. Τρέφεται κυρίως με υδρόβια έντομα, αραχνοειδή και μικρά σαλιγκάρια.
Απειλές: Αν και δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένες, το είδος φαίνεται να απειλείται κυρίως από την υποβάθμιση και την καταστροφή των ενδιαιτημάτων που χρησιμοποιεί (π.χ. καταστροφή καλαμιώνων, ρύπανση, πυρκαγιές).
Μέτρα διατήρησης που υπάρχουν: Προστατευόμενο είδος, το μεγαλύτερο μέρος του αναπαραγόμενου αλλά πολύ μικρό μέρος του διαχειμάζοντος στην Ελλάδα πληθυσμού απαντάται σε περιοχές του δικτύου ΖΕΠ/Natura 2000.
Μέτρα διατήρησης που απαιτούνται: Διαχείριση και προστασία των ενδιαιτημάτων όπου φωλιάζει (καλαμιώνες, πυκνή υγροτοπική βλάστηση κ.ά.), συστηματική απογραφή του αναπαραγόμενου στην Ελλάδα πληθυσμού, μελέτη της βιολογίας/οικολογίας του, θεσμοθέτηση νέων προστατευόμενων περιοχών για το είδος.

Υπάρχουν τρία υποείδη:
Acrocephalus melanopogon albiventris (Kazakov, 1974) - Νότια Ρωσία μέχρι Don
Acrocephalus melanopogon melanopogon (Temminck, 1823) - Ευρώπη και Βορειοδυτική Αφρική
Acrocephalus melanopogon Mimica (Madarasz, 1903) - Νότια Ρωσία από Don έως τον Καύκασο και την Ασία.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλιας

Μουστακοποταµίδα
Βουρλοποταμίδα
Τσιχλοποταμίδα