Κινκλίδες

Οικογένεια Κινκλίδες (Cinclidae)

Η οικογένεια Κινκλίδες αριθμεί πέντε είδη σε ένα μόνο γένος (Cinclus) και κατατάσσονται στα Στρουθιόμορφα (Passeriformes). Συναντούνται στην Ευρώπη, την Ασία καθώς και τη βόρεια, κεντρική και νότια Αμερική. Ο ευρασιατικός Νεροκότσυφας (Cinclus cinclus) αναπαράγεται και στη βορειοδυτική Αφρική. Όλα τα είδη ζουν κοντά σε ορμητικά πλούσια σε οξυγόνο νερά και τρέφονται κυρίως με υδρόβια έντομα και άλλα υδρόβια ασπόνδυλα τα οποία συλλαμβάνουν μέσα στο νερό κυρίως με καταδύσεις. Χτίζουν τις φωλιές σε εσοχές πολύ κοντά σε όχθες ρεμάτων. Η πλειοψηφία είναι μη μεταναστευτικά πουλιά που παραμένουν ακόμη και σε σκληρούς χειμώνες στα ποτάμια της αναπαραγωγής τους, εφ 'όσον το νερό δεν παγώνει. Μόνο οι βορειότεροι πληθυσμοί του ευρασιατικού Νεροκότσυφα και το είδος (Cinclus pallasii) μεταναστεύουν την περίοδο του χειμώνα νοτιότερα. Εκτός από το είδος (Cinclus Schulzi), τα υπόλοιπα είδη δεν περιλαμβάνονται στην κόκκινη λίστα.
Εχουν σχετικά μεγάλο κεφάλι και μικρή ουρά και φτέρωμα συνήθως με αντιθέσεις του καφέ, σκούρου γκρί ή μαύρου. Το μεγαλύτερο είδος Brown Dipper (Cinclus pallasii) φτάνει σε μήκος τα 23 εκατοστά περίπου και το μικρότερο είδος Rufous-throated Dipper (Cinclus schulzi) τα 15 εκατοστά.

Το (Cinclus pallasii) είναι σε μεγάλο βαθμό ομοιόμορφο καφέ, το (Cinclus mexicanus) σκούρο γκρίζο. Πιο εντυπωσιακά με περισσότερα χρώματα είναι ο ευρασιατικός Νεροκότσυφας και τα δύο είδη της νότιας Αμερικής (Cinclus schulzi), (Cinclus leucocephalus). Ο λαιμός και το στήθος του ευρασιατικού Νεροκότσυφα είναι λευκός, συχνά με καφέ-κοκκινωπές άκρες περιμετρικά. Το είδος (Cinclus leucocephalus) εναλλασόμενο λευκό-μαύρο στο κεφάλι και λευκός λαιμό και στήθος. Το είδος (Cinclus schulzi) πορτοκαλί-σκούρο καφετί λαιμός και στήθος.
Τα πόδια είναι σκούρο καφέ ή σκούρο γκρι και η ίριδα των ματιών σκούρο καφέ.
Τα δύο φύλα δεν διαφέρουν σε μέγεθος ή χρώμα. Τα νεαρά πουσιά έχουν ως επί το πλείστον ανοιχτότερο χρώμα και συχνά με υπόλευκες κουκκίδες.
Παρά το γεγονός ότι η οικογένεια Κινκλίδες (Cinclidae) έχει ένα μόνο γένος (Cinclus) και πέντε είδη, είναι εξαπλωμένο σε πέντε ηπείρους.
Τα δύο ευρασιατικά είδη συναντούνται μαζί μόνο στην περιοχή της κεντρικής και ανατολικής Ασίας αλλά χωρίς να γίνεται υβριδισμός. Συνήθως το είδος (Cinclus pallasii) προτιμά μεγάλα ποτάμια με πιο αργή ροή σε χαμηλότερα υψόμετρα.
Διανομή και ενδιαίτημα: Τα ενδιαιτήματα και των πέντε ειδών είναι παρόμοια, πάντα κοντά σε όχθες απο ορμητικά ρυάκια και ποτάμια από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 4500 μέτρα υψόμετρο. Αποφεύγουν τα ποτάμια με κλειστά πυκνά δάση, κυρίως με κωνοφόρα. Σημαντικό χαρακτηριστικό ενός καλού ενδιαιτήματος για τους νεροκότσυφες, είναι καθαρά νερά, με μικρούς καταρράκτες, βράχια και πέτρες στις κοίτες των ποταμών, χωρίς ανθρώπινη όχληση. Το χειμώνα ο ευρασιατικός Νεροκότσυφας συναντάται σε εκβολές ποταμών κοντά στις ακτές της θάλασσας.
Αναπαραγωγή: Όλα τα είδη χτίζουν μεγάλες σφαιρικές φωλιές που ξαναχρησιμοποιούνται τόσες πολλές φορές που φτάνουν έως και μισό μέτρο σε διάμετρο. Και τα δύο φύλα συμμετέχουν στο κτίσιμο της φωλιάς. Η φωλιά είναι ακριβώς πάνω από το νερό συνήθως σε μια ρωγμή βράχου πολλές φορές κάτω από γέφυρες και σε νερόμυλους, οι πλημμύρες είναι η πιο κοινή αιτία απώλειας φωλιάς. Ο ευρασιατικός Νεροκότσυφας και το είδος (Cinclus mexicanus) συχνά αναπαράγονται δύο φορές το χρόνο.
Τα δύο ευρασιατικά είδη γεννούν από 3-6 άσπρα γυαλιστερά αυγά. Τα δύο είδη της νότιας Αμερικής, συνήθως δύο αυγά επίσης άσπρα. Η περίοδος επώασης κυμαίνεται από 14 ημέρες έως και τρεις εβδομάδες. Οι νεοσσοί παραμένουν στη φωλιά από 20 έως 25 ημέρες, επωάζει μόνο το θηλυκό, ενώ στη διατροφή των νεοσσών συμεττέχουν και τα δύο φύλα.
Η ονομασία πιθανώς ελληνική («καὶ σχοίνιλος καὶ κίγκλος... πάντες δὲ οὗτοι τὸ οὐραῑον κινοῡσι», Αριστοτ.)

Τα παρακάτω είδη ανήκουν στο γένος Κινκλίδες:
Ευρασία και βορειοδυτική Αφρική
Νεροκότσυφας, European Dipper (Cinclus cinclus) 13 υποείδη
Ο Νεροκότσυφας είναι ο μοναδικός εκπρόσωπος της οικογένειας Κινκλίδες (Cinclidae) στην Ευρώπη. Το μήκος του Νεροκότσυφα είναι περίπου 18 εκατοστά. Το κεφάλι και

το πάνω μέρος του λαιμού είναι καφέ το υπόλοιπο πάνω μέρος του σώματος είναι σκούρο γκρίζο. Στήθος και λαιμός είναι συνήθως άσπρος, μερικές φορές ελαφρώς κρέμ. Κάτω απο το στήθος στο σημείο που αρχίζει η κοιλιά έχει συνήθως μια καφέ κοκκινωπή λωρίδα, η κοιλιά τα πόδια και το κάτω μέρος των φτερών της ουράς είναι σκούρο γκριζοκαφέ. Το ράμφος και τα πόδια μαύρα...

Brown Dipper (Cinclus pallasii) 4 υποείδη
Είναι το μεγαλύτερο είδος και φτάνει σε μήκος από 21 έως 23 εκατοστά μήκος, λίγο μεγαλύτερο από τον Νεροκότσυφα (Cinclus cinclus). Το φτέρωμα και των δύο φύλων

είναι σκούρο καφετί, η πλάτη και το στήθος συχνά έχουν ένα ελαφρώς κοκκινωπό χρώμα, ενώ το κάτω μέρος των φτερών είναι γκριζοκαφέ. Η ίριδα είναι καφέ, το ράμφος γκριζόμαυρο, τα πόδια και τα δάχτυλα μαύρο-καφέ.
Διανομή και ενδιαίτημα: Το είδος Cinclus pallasii συναντάται στο ανατολικό Αφγανιστάν συνεχίζει κατά μήκος των υψηλών οροσειρών της κεντρικής Ασίας και φτάνει μέχρι την Κίτρινη Θάλασσα, βορειοανατολικά εξαπλώνεται ώς την Καμτσάτκα. Αναπαράγεται στις Κουρίλες νήσους, τη νήσο Σαχαλίνη και στην Ιαπωνία. Προς τα νότια αναπαράγεται στις βόρειες περιοχές της Ινδίας, στη βόρεια Μιανμάρ, στη βόρεια Ταϊλάνδη και στην Ταϊβάν. Στη βόρεια Ινδία και το Νεπάλ αναπαράγεται σε υψόμετρα πάνω από τα 4000 μέτρα, στην ανατολική Σιβηρία και στην Ιαπωνία, αναπαράγεται και στο επίπεδο της θάλασσας. Σε κάποιες περιοχές της κεντρικής Ασίας έχει κοινό ενδιαίτημα με τον Νεροκότσυφα (Cinclus cinclus), έχει παρατηρηθεί στο Ουζμπεκιστάν σε ένα τμήμα ενός ποταμού να υπάρχουν εναλλασσόμενοι αναπαραγωγικοί πληθυσμοί και των δύο ειδών.
Οι περισσότεροι πληθυσμοί του είδους είναι μόνιμοι, μόνο σε εξαιρετικά δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ειδικά εάν τα ύδατα των ποταμών έχουν παγώσει μεταναστεύουν νοτιότερα, κυρίως οι πληθυσμοί που αναπαράγονται στη Βόρεια Κίνα και τη Σιβηρία.

Υπάρχουν τρία υποείδη:
Cinclus pallasii tenuirostris: Το υποείδος αυτό έχει ανοιχτότερο καφέ από το Cinclus pallasii. Αναπαράγεται στο Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το δυτικό Θιβέτ.
Cinclus pallasii dorjei: Πιο σκούρο από το παραπάνω υποείδος με μια ελαφρά απόχρωση του κόκκινου ιδιαίτερα εμφανής στα νεαρά πουλιά. Αναπαράγεται στο νοτιοανατολικό Θιβέτ, στη βόρεια Ινδία, ειδικά στο Assam, στη βόρεια Μιανμάρ και τη βόρεια Ταϊλάνδη.
Cinclus pallasii marila: Παρόμοιο με το παραπάνω υποείδος Cinclus pallasii dorjei. Αναπαράγεται σε μια σχετικά μικρή περιοχή στο Khasia Hills στο ινδικό κρατίδιο της Meghalaya.

Βόρεια και Κεντρική Αμερική
American Dipper (Cinclus mexicanus) 5 υποείδη
Το φτέρωμά τους είναι σκούρο γκρι, μερικές φορές σχεδόν μαύρο. Από κοντά διακρίνονται άσπρες ραβδώσεις στο λαιμό το στήθος και την κοιλιά. Κάποια πουλιά

έχουν σκούρο καφέ στο κεφάλι, το λαιμό και στις φτερούγες. Το κάτω μέρος συνήθως είναι γκριζωπό με ανοιχτότερα στίγματα. Τα δύο φύλα όπως και στα υπόλοιπα είδη της οικογένεια Κινκλίδες δεν παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές στον χρωματισμό, στο μέγεθος τα θηλυκά είναι ελαφρώς μικρότερα. Η ίριδα είναι σκούρα καφέ και τα πόδια ανοιχτό ροζέ. Τα νεαρά πουλιά έχουν τον ίδιο χρωματισμό των ενηλίκων, μόνο το κάτω μέρος έχει εμφανώς περισσότερα λευκά στίγματα.
Διανομή και ενδιαίτημα: Το είδος είναι ευρέως διαδεδομένο στη δυτική βόρεια Αμερική και στην Κεντρική Αμερική. Ανεξήγητη είναι η απουσία του είδους σε ολόκληρο το ανατολικό ήμισυ της βόρειας Αμερικής, παρ όλο που διαθέτει τις κατάλληλες συνθήκες που χρειάζεται το είδος. Τα ενδιαιτήματα, η διατροφή και οι συνήθειες είναι παρόμοια με τα άλλα είδη της οικογένειας Κινκλίδες.

Υπάρχουν πέντε ελαφρώς διαφοροποιημένα υποείδη:
Cinclus mexicanus: Συναντάται στις περιοχές κατανομής των ΗΠΑ και του Καναδά.
C. m. mexicanus: Συναντάται στα υψίπεδα του Μεξικού. Το κεφάλι και ο λαιμός είναι σκούρο καφέ έως μαύρο.
C. m. dickermanni: Συναντάται στο νότιο Μεξικό, ιδιαίτερα στις πολιτείες Γκερέρο, Veracruz και Oaxaca.
C. m. anthonyi: Συναντάται στη βόρεια κεντρική Αμερική σε απομονωμένες περιοχές της Γουατεμάλας, της Ονδούρας και της Νικαράγουας.
C. m. ardesiacus: Συναντάται νοτιότερα στην Κόστα Ρίκα και στο βορειοδυτικό τμήμα του Παναμά. Διαφέρει σημαντικά από τα άλλα υποείδη. Γενικά είναι εμφανώς πιο ανοιχτόχρωμο από τα υπόλοιπα υποείδη.

Νότια Αμερική (βορειοκολομβιανές Άνδεις έως βόρεια Αργεντινή)
White-capped Dipper (Cinclus leucocephalus) 3 υποείδη